วัฒนธรรมและประเพณี
วันตามฤดูใบไม้ร่วงของ ชาวแม้ว
แหล่งที่มา：เว็บไซต์ข่าวสารของจางเจียเจ้ผู้เขียน： อ่าน：
วันตามฤดูใบไม้ร่วงเป็นเทศกาลใหญ่ของชาวแม้ว และจัดในเวลาก่อนการเก็บเกี่ยว หรือ ก่อนเข้าฤดูใบไม้ร่วง จัดงานสำคัญเช่น การบันเทิง，การค้าขาย，ประชาสัมพันธ์ ระหว่าง ชายหนุ่มและหญิงสาว และเฉลิมฉลองที่จะได้เก็บเกี่ยวเป็นต้น
เกี่ยวกับความเป็นมาของ วันตามฤดูใบไม้ร่วง บางคนว่า “คือไปตามหาวันเริ่มต้นฤดูใบไม้ร่วง” บางคนว่า “ตามชิงช้า” มีตำนานเล่ากันว่า ที่หมู่บ้านชาวแม้ว มีชายหนุ่มคนหนึ่งชื่อ“ปากุ้ยต๋าหยื่อ”เขาเป็นคนซื่อสัตย์และกล้าหาญ เก่งทางด้านยิงธนูจนได้รับคำชื่นชมมากมาย อยู่มาวันหนึ่ง เขาไปล่าสัตว์นอกหมู่บ้าน เขาเห็นเหยี่ยวตัวหนึ่ง บินผ่านมาบนท้องฟ้า ก็ยกแขนจับธนูยิง ไม้เดียวก็ยิงถูกเหยี่ยวตัวนั้นแล้ว เหยี่ยวตกลงมา ในขณะเดียวกัน มีรองเท้าลายดอกไม้ตกลงมาพร้อมกัน รองเท้านี้เป็นงานปักที่ประณีตสวยงามมาก ดูออกว่าเป็นฝีมือของสาวที่ทั้งฉลาดทั้งสวยของหมู่บ้านชาวแม้ว “ปากุ้ยต๋าหยื่อ” จึงตัดสินใจไปตามหาเจ้าของรองเท้านั้น และต่อมา เขาได้ออกแบบ และทำกังหันใหญ่ ที่มีที่นั่งแปดที่ และตั้งชื่อว่า“แปดคนชิงช้า” ในวันเริ่มต้นฤดูใบไม้ร่วง เขาได้เชิญชวนหนุ่มๆและสาวๆแถวหมู่บ้านมาเล่นชิงช้ากัน และการเล่นชิงช้าเป็นการละเล่นที่สาวแม้วนิยมมาก แล้วปากุ้ยต๋าหยื่อคิดอยู่ในใจว่า：“สาวเจ้าของรองเท้านี้ต้องมาแน่ๆ” ต่อมาเป็นเช่นนั้นจริงๆ เขาสามารถหาพบเจ้าของรองเท้านั้นได้ เจ้าของรองเท้าชื่อ“ชีเหนียง” เป็นสาวที่งดงามมาก และต่อมา ทั้งสองคนชอบกันด้วยการร้องเพลงแม้วที่ตอบโต้กัน สุดท้ายเป็นสามีกับภรรยากัน การใช้ชีวิตอย่างมีความสุข หลังจากนั้น ทั้งคู่นี้ได้ยกย่องเป็นตัวอย่างที่ดี แล้วจัดกิจกรรมแบบนี้มาทุกๆปี
ที่อื่นๆยังมีตำนานเล่ากันว่าผู้นำเสินหนงให้ชายหญิงคู่หนึ่งไปทิศตะวันออกค้นหาเมล็ดพันธุ์เพื่อให้การเก็บเกี่ยวอุดมสมบูรณ์ บรรพบุรุษชาวแม้ว เรียกชายหญิงคู่นี้ว่าปู่ฤดูใบไม้ร่วงและย่าฤดูใบไม้ร่วง วันตามฤดูใบไม้ร่วงที่บรรพบุรุษชาวแม้วจึงได้จัดขึ้นมาเพื่อขอบคุณผู้นำเสินหนงและปู่ฤดูใบไม้ร่วงกับย่าฤดูใบไม้ร่วง วันตามฤดูใบไม้ร่วงจึงเป็นวันที่สะท้อนวิถีชีวิตของชาวแม้วที่หวังการเก็บเกี่ยวอุดมสมบูรณ์ ให้เลี้ยงสัตว์เลี้ยงเจริญเติบโตไวๆและการใช้ชีวิตอย่างมีความสุขด้วย